Handig in Huis: September 2005

Winkelcentrum op Ground Zero?

Op Ground Zero in New York, waar tot 11 september 2001 de Twin Towers pronkten, zou de plek van het International Freedom Center ingenomen worden door een commercieel centrum van drie verdiepingen.

Er was geen verzet tegen het Freedom Center. Dat deed de Newyorkse gouverneur George Pataki beslissen om de plannen te schrappen. Volgens de New York Times is er eerder plaats voor een commercieel centrum van drie verdiepingen. Er zou plaats zijn voor 46.500 vierkante meter winkels.

De autoriteiten van de Big Apple hopen de winkelactiviteit in het zuiden van Manhattan zo een nieuwe impuls te geven, aldus de New York Times. Met het schrappen van het Freedom Center sneuvelt nog maar eens een deeltje van de grootse plannen van Daniel Libeskind om aan Ground Zero een nieuwe bestemming te geven.

Zwakke Brusselse kantoormarkt

In Brussel en omgeving, voornamelijk in de gedecentraliseerde sector, werd sinds begin dit jaar 200.211 vierkante meter kantoorruimte in gebruik genomen. Daarvan werd 71.000 vierkante meter verhuurd. Dat blijkt uit cijfers van vastgoedspecialist Atisreal, die daarbij opmerkt dat de vraag tijdens de eerste jaarhelft vrij zwak blijft.

De in gebruik name van kantoorruimte vertoont volgens Atisreal een daling met bijna een derde tegenover dezelfde periode van 2004. De Brusselse kantoormarkt vertoont een beschikbaarheidsgraad van 10,8 procent, wat een lichte stijging inhoudt tegenover eind 2004. Hiermee situeert Brussels zich volgens Atisreal slechts licht boven de gemiddelde beschikbaarheidsgraad in de andere Europese hoofdsteden.

De beschikbare oppervlakte in Brussel neemt waarschijnlijk nog toe, want naar schatting zou volgend jaar 300.000 vierkante meter oppervlakte op de markt komen. Het merendeel van deze nieuwe oppervlakte ligt verdeeld over drie nieuwe torens die in Brussel-Noord worden opgetrokken. Zij vertegenwoordigen ongeveer 215.000 vierkante meter. De wijk vertegenwoordigt meer dan 9 procent van het kantooraanbod in Brussel en wordt voor ruim 60 procent ingenomen door overheidsadministraties.

Ondanks de stimulerende rol van de Europese instellingen leidde de toetreding van tien nieuwe landen tot de Europese Unie volgens Atisreal voorlopig niet tot een gevoelige stijging van het aantal vierkante meter verhuurde kantoren in Brussel. Bij dit alles moet er wel rekening mee worden gehouden dat het aanbod van nieuwe kantoorruimte in Brussel de voorbije twintig jaar meer dan verdubbelde.

Heidelberg schrapt banen

HeidelbergCement, de tweede grootste cementproducent van Europa, schrapt 68 administratieve banen in de Benelux. Ongeveer de helft daarvan verdwijnt in de Belgische filialen. Dat meldt CBR, één van de Belgische filialen van HeidelbergCement. Het herstructureringsplan van Heidelberg voorziet volgens CBR onder meer in de samenvoeging van de administratieve afdelingen en managementsfuncties van de activiteiten cement, stortklaar beton en toeslagstoffen. Tegen eind 2007 worden daardoor 68 banen geschrapt in de Belgische en Nederlandse vestigingen.

Het is nog niet duidelijk in welke filialen er precies banen verloren gaan, maar het staat vast dat ongeveer de helft van die ontslagen in België zal vallen. Maandag 3 oktober zou er meer duidelijkheid moeten zijn omtrent het sociaal plan voor de werknemers. "Aangezien wij tegen eind 2007 ongeveer 34 banen moeten schrappen, kunnen we niet uitsluiten dat een deel daarvan naakte ontslagen zullen zijn. Wij zullen er alles aan doen om een zo goed mogelijke oplossing te vinden voor onze werknemers," aldus een CBR-woordvoerder.

De cementgroep schrapt in zijn Europese vestigingen in totaal 1.100 banen. Daarmee wil de groep zijn positie op de internationale markt verstevigen. HeidelbergCement heeft wereldwijd 42.000 werknemers in dienst, waarvan er 2.000 zijn tewerkgesteld in de Benelux. In de Belgische filialen CBR, Inter-Beton, Carrières Lemay en Gralex, waarin de groep een deelname van 50 procent heeft, stelt HeidelbergCement 1.100 mensen te werk.

Schiphol bouwt nieuwe kerk

In het Nederlandse Rijsenhout komt een nieuw kerkgebouw voor de Nederlands Gereformeerde Kerk. Het nieuwe gebouw komt in de plaats van de oude kerk, die moet wijken voor uitbreiding van de vrachtoverslag op de Nederlandse luchthaven Schiphol.

Schiphol-directeur Cerfontaine en voorzitter Kreeft van de Nederlands Gereformeerde Kerk heben donderdag het startsein voor de bouw gegeven. Schiphol Real Estate, een volle dochter van de Schiphol Group, bouwt en betaalt de nieuwe kerk, waarbij ook een kosterswoning hoort.

Freedom Museum geschrapt

Onder druk van families van de slachtoffers van de terroristische aanslagen van 9/11, heeft de Amerikaanse gouverneur George Pataki besloten om het geplande International Freedom Museum op Ground Zero te schrappen. Geopperd wordt dat het museum niet op die plek thuis hoort.

De beslissing is het gevolg van maandenlange discussies, waarbij tegenstanders aanvoerden dat het museum het memorial voor de 2.749 WTC-slachtoffers zou overschaduwen en hen zou onteren door het debat open te trekken over de aanslagen en andere gebeurtenissen in de wereld.

"Onze eerste prioriteit is de creatie van een memorial om eer te betuigen aan diegenen die ons bij de aanslag ontvallen zijn en hun verhaal te vertellen aan de wereld," benadrukte Pataki. Hij stelde dat het Freedom Center daarom geen onderdeel kan vormen van een cultureel bouwwerk in de directe omgeving van het memorial. Wel liet hij de mogelijkheid open om het elders op de acht hectaren grote Ground Zero-site in te richten.

Pataki zei dat hij de Lower Manhattan Development Corporation, het bureau dat opgericht werd om Ground Zero herop te bouwen, de opdracht had gegeven om een andere locatie te zoeken voor het Freedom Museum.

De campagne van families van de slachtoffers tegen het museum kreeg de voorbije maanden steun van politie- en brandweervakbonden, een online petitie met meer dan 40.000 ondertekenden en diverse politici, waaronder de gewezen Newyorkse burgemeester Rudy Giuliani.

Het Amerikaanse congreslid Vito Fossella, één van de politici die gedreigd had met hoorzittingen over het besteden van overheidsgelden indien de plannen voor het museum behouden zouden gebleven zijn, drukte zijn tevredenheid uit over de beslissing. "Het Freedom Museum zal geen plaats krijgen op de geheilige gronden van de WTC-site," stelde hij.

Het Freedom Museum zou niet alleen aandacht schenken aan de terroristische aanslagen, maar ook aan figuren zoals Abraham Lincoln, Martin Luther King en onderwerpen als de Berlijnse Muur, de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring en de Zuid-Afrikaanse grondwet.

Restauratie Antwerps gerechtshof op lange baan

Er komt voorlopig geen renovatie van het gerechtsgebouw aan de Britse Lei in Antwerpen. De rechtbank verhuist op 1 maart volgend jaar naar het nieuwe complex op de Bolivarplaats. Daarna zou aan de Britse Lei plaats komen voor het Hof van Beroep, maar daar is op dit ogenblik geen geld voor.

Op vraag van kamerlid Servais Verherstraeten (CD&V) gaf minister van justitie Laurette Onkelinx (PS) toe dat de renovatieplannen voor het Antwerpse gerechtsgebouw op de lange baan zijn geschoven. Er is alleen een kritiet uitgetrokken van 30.000 euro om een doorgang te bouwen naar de assisenzaal. Die zal afgesloten worden van de rest van het gebouw.

Na de verhuizing van de rechtbank naar de Bolivarplaats blijft alleen nog het assisenhof aan de Britse Lei over. Ook blijven er ruimtes voor politie en een conciërge. Voor de rest wordt het gebouw helemaal afgesloten. Aanvankelijk zou het Hof van Beroep tegen 2010 van de Waalse Kaai overgeheveld worden naar de Britse Lei, maar wegens budgettaire beperkingen gaat dat voorlopig niet door.

Bouwpromotoren kopen kustcampings

Grote bouwpromotoren kopen de terreinen aan de kust kampeerterreinen op om er vervolgens tientallen weekendhuisjes neer te zetten, vooral voor Duitse toeristen. Dat meldt Gazet van Antwerpen. De trend heeft volgens de krant tot gevolg dat tientallen caravan-bezitters op zoek zijn naar een staanplaats.

De weekendhuisjes kosten volgens een camping-uitbater 120.000 euro, zes keer de kostprijs van een gewone stacaravan. De betrokkene stelt dat dit voor de meeste camping-bewoners onbetaalbaar is. Dat zou ertoe geleid hebben dat op korte termijn aan de kust een tiental campings dreigen te verdwijnen.

Minister van ruimtelijke ordening Dirk Van Mechelen probeert een oplossing te zoeken voor het probleem. In overleg met de betrokken gemeenten werkt de provincie West-Vlaanderen aan een verordening die aan de kust een minimum aanbod van kampeerfaciliteiten garandeert.

Ekeren gaat terug tot ijzertijd

Ekeren viert dit jaar zijn 850ste verjaardag, maar de Antwerpse fusiegemeente is al langer bewoond. Dat blijkt uit onderzoek van de archeologische dienst van de stad Antwerpen. Bij recente opgravingen kwam immers aan het licht dat het gebied niet alleen Gallo-Romeinse wortels heeft, maar dat de bewoning teruggaat tot de ijzertijd, langer dan onze tijdsrekening.

Naar aanleiding van een geplande Ekerse verkaveling werd de archeologische dienst van de stad Antwerpen gevraagd een onderzoek van de ondergrond uit te voeren in de omgeving van de Wilgehoeve.

"Sinds enkele tientallen jaren staat de omgeving van de Wilgehoeve er bekend om haar hoge archeologische waarde," benadrukt stadsarcheoloog Johan Veeckman. "Al in de jaren zeventig documenteerden amateur-archeologen er Gallo-Romeinse bewoningssporen. Bij de werken aan het aanpalende goederenspoor werden de voorbije jaren eveneens interessante vondsten gedaan."

Ook de voorbije maanden en weken werden op het terrein van de nieuwe verkaveling bijzonder interessante vondsten gedaan. "Belangrijk was de opgraving van een woonstalhoeve met een potstal," verduidelijkt de Antwerpse archeoloog Tim Bellens. "Deze vondst vormde een belangrijke schakel in de kennis van de inheemse houtbouw in onze contreien."

Gelet op de gekende archeologische waarde van de omgeving van de Wilgehoeve, lag het volgens Johan Veeckman voor de hand dat er voor aanvang van de verkavelingswerken een archeologische prospectie werd uitgevoerd. Dat vooronderzoek wees inderdaad op vroegere bewoning, zodat een een groter opgravingsvlak werd uitgekozen voor verder onderzoek.

De eigenlijke opgravingen werden uitgevoerd door de stedelijke afdeling archeologie, met de hulp van enkele vrijwilligers en
stagiairs. Daarbij kwamen resten van woonstalhoeven uit de Gallo-Romeinse periode aan het licht.

Tijdens een eerste onderzoekscampagne in het voorjaar werden twee potstallen blootgelegd en onderzocht. In een potstal staat het vee op plaggen of zoden uit bos of heide. Wanneer deze zich vermengen met de urine en de uitwerpselen van de dieren, dan ontstaat er vruchtbare meststof.

De twee bijhorende woongedeelten werden de voorbije twee maanden tijdens een tweede campagne opgegraven. Naast deze woonstalhoeven werden bovendien twee vierkanten houten waterputten ontdekt. Het materiaal uit de woonstalhoeven en waterputten dateert uit de tweede en derde eeuw na Christus en geeft volgens de onderzoekers een rijk beeld van een agrarische nederzetting met handelscontacten tot buiten de huidige landsgrenzen.

Behalve deze Gallo-Romeinse resten werden ook sporen uit de ijzertijd opgemerkt. "Hoewel het onderzoek nog volop aan de gang is, wordt eens te meer duidelijk dat de omgeving van de Wilgehoeve al lang vóór het begin van onze jaartelling bewoond en bewerkt werd," merken de onderzoekers op.

Deze resultaten worden nu verder geanaliseerd, maar een aantal van de gevonden voorwerpen zullen alvast worden geëxposeerd tijdens de tentoonstelling 'In Goede Aarde', waar het publiek een blik krijgt op het archeologisch belang van Ekeren.

Deze tentoonstelling heeft plaats in het Kunstcentrum Hof de Bist aan de Veltwijcklaan 252 in Ekeren. De expo loopt van 8 oktober tot 13 november en is van telkens van dinsdag tot zondag gratis toegankelijk van 10 tot 17.30 uur, maar sluit tussen 12.30 en 14 uur. Een brochure wordt te koop aangeboden.

Ekektriciteit voor iedereen niet hetzelfde

Niet alle Belgische elektriciteitsverbruikers genieten dezelfde voordelen. Die voordelen verschillen naargelang ze in het noorden of het zuiden van het land wonen, voert Test-Aankoop aan. De organisatie die toeziet op de bescherming van de belangen van de verbruikers, vraagt als reactie op deze situatie dat federaal minister van economie Marc Verwilghen tariefverlagingen oplegt.

Elektriciteitverbruikers in Vlaanderen genieten sinds de liberalisering van de markt in 2003 van aanzienlijke tariefverlagingen. Volgens de laatste vergelijking van Test-Aankoop kan het verschil oplopen tot 30 procent en het verschil met de
buurlanden met een vrijgemaakte markt kan, voor een gemiddeld verbruik van 3500 kWh, zelfs nog hoger liggen.

Vlaams minister van economie Kris Peeters verklaarde dat een goed economisch beleid ervoor moet zorgen dat de enegrieprijzen niet boven die van de buurlanden mogen uitsteken. "Vlaanderen zit er nochtans 4 procent boven," aldus Test-Aankoop. Wallonië en Brussel komen er bekaaider af. Daar is de elektriciteitsmarkt nog niet vrijgemaakt wat zich vertaalt in een prijsniveau dat 39 procent uitsteekt boven dat van het gemiddelde van de buurlanden voor een jaarverbruik van 3500 kWh.

Vraag naar stookolie verdubbelt

Als gevolg van de onmiddellijk korting die de consumenten vanaf oktober krijgen bij de levering van stookolie, zal de vraag naar stookolie minstens verdubbelen. Dat stelt Brafco, de Belgische Federatie der Brandstoffenhandelaars. De federatie hoopt
de wachttijd voor particulieren op maximaal twee dagen te kunnen houden.

"Vanaf 3 oktober zal de consument de korting (van 17,35 procent) onmiddellijk krijgen bij levering," stelt Olivier Neirynck, technisch directeur van Brafco. "Nu al neemt de vraag toe. In vergelijking met oktober 2004 zal de vraag in oktober van dit jaar minstens verdubbelen. De laatste drie maanden van het jaar worden heel groot," aldus nog Neirynck. "De geboden korting is immers heel wat".

Momenteel moeten de consumenten één tot twee dagen wachten op de levering van hun stookolie. Bij Brafco hoopt men dat deze termijn tot het einde van het jaar behouden kan blijven. Als de wachttijden zouden oplopen, kan het zijn dat sommige consumenten de korting aan hun neus voorbij zien gaan. "Wie voor het einde van het jaar bestelt, maar pas na nieuwjaar de stookolie geleverd krijgt, krijgt de korting niet. Tenzij de regeling met de overheid verlengd wordt," zegt Neirynck nog.

Bowlen in de bioskoop?

Grote megacomplexen met 20 tot 25 filmzalen zijn uit de mode. De trend gaat meer richting kleinere bioscopen met een 8-tal zalen en 500.000 bezoekers per jaar. Dat is de stelling van de filmgroep Kinepolis, die een nieuw bioscoopcomplex heeft geopend in het Franse Nancy.

Het Franse complex telt naast een parking en filmzalen ook een winkelverdieping, met onder meer een grote bowling dat een
eigen publiek trekt. Ook het cinemaconcept is veranderd. Er komt één grote foyer met een grote shop, waar behalve de tickets ook drankjes en popcorn kan worden gekocht. Ook bij het verlaten van de filmzaal wordt het publiek door de winkel geleid.

In België staan cinemacomplexen in Brugge en Oostende op de agenda. In Brugge is de opening verwacht tegen juni 2006. Er wordt gerekend op een half miljoen bezoekers per jaar, zeker nu er definitief geen tweede filmcomplex komt aan het Brugse station. In Oostende hoopt men op een opening tegen september of oktober 2006, er wordt gerekend op 350.000 bezoekers.

Zowel in Brugge als Oostende komen er acht zalen. Ook hier wordt met open foyers gewerkt. De toekomst is volgens Kinepolis aan deze kleinere complexen, die goed bereikbaar zijn en niet aan de grote megacomplexen. "De mensen hebben geen zin om in hun vrije tijd nog eens in de file te staan om naar de cinema te gaa," benadrukt de bioskoopgroep.

Architectuur op menselijke maat

Vijftig jaar geleden stond in de internationale architectuur een groep op die opnieuw de aandacht wenste te focussen op de menselijke maat. Vele van deze ontwerpers - die zich Team 10 noemden - zijn inmiddels vergeten. In het Nederlandse Architectuur Instituut (NAI) worden zij echter de volgende maanden in een tentoonstelling opnieuw in het daglicht geplaatst.

"De groep, die Aldo van Eyck en Jaap Bakema als mede-oprichters had, betekende een bron van inspiratie voor de architecten van nu," stelt het NAI. "Wat het meeste aanspreekt in het gedachtegoed van Team 10 is dat zij de mens, de gemeenschap, de wijk en de tradities weer centraal stelden in een architectuur die toch systematisch, technologisch gevormd en modern bleef. De uitgebreide aandacht voor het sociale engagement in de architectuur die in de laatste jaren is opgekomen, duidt op de relevantie van het werk uit die tijd."

Binnen Team 10 verenigde zich in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw een groep toonaangevende architecten uit verschillende Europese landen, die een kritische houding aannam ten opzichte van het veelal technocratische en gezichtsloze modernisme dat na de Tweede Wereldoorlog wereldwijd hoogtij vierde. Volgens Team 10 droeg een dergelijke benadering bij aan de vervreemding van de mens van zijn woonomgeving. De architecten van Team 10 wilden eerst de behoeften en de omgeving analyseren voordat zij aan het ontwerpen sloegen, in plaats van naderhand de wensen van de gebruiker in te passen in een mooi ontwerp.

De groep organiseerde tussen 1953 en 1981 regelmatig bijeenkomsten. Hierin werd naar aanleiding van actuele thema's over elkaars werk gesproken. De favoriete Team 10 thema's blijken nog steeds actueel te zijn, zoals de gelaagde stad, infrastructuur en mobiliteit, de schoonheid van het getal, flexibele structuren en architecturbanism (de combinatie van architectuur en stedenbouw).

Op dit ogenblik in bij het NAI de eerste overzichtstentoonstelling over Team 10 te zien. Daarvoor is materiaal uit de hele wereld verzameld, onder andere uit de collecties van het Centre Pompidou, de Harvard University, de Università di Venezia, de ETH Zürich en de Fondation Le Corbusier.

In de tentoonstelling, die tot stand kwam in samenwerking met de TU Delft/ Faculteit Bouwkunde, ligt de nadruk op de ideeën en het werk van de deelnemers die binnen Team 10 een kerngroep vormden. Zoals Alison en Peter Smithson uit Engeland, Aldo van Eyck en Jaap Bakema uit Nederland, Giancarlo de Carlo uit Italië en Georges Candilis en Shadrach Woods uit Frankrijk.

De tentoonstelling loopt tot 8 januari 2006.

Vlamingen studeren architectuur in Berkeley

Het Hoger Instituut voor Architectuurwetenschappen Henry van de Velde heeft een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met het College of Environmental Design (CED) van de University of California in Berkeley. De overeenkomst maakt niet alleen uitwisseling van studenten mogelijk, maar voorziet ook in het uitbouwen van gezamenlijke onderzoeksprogramma's.

Dat betekent dat beide instituten elkaars programma's als kwalitatief evenwaardig en uitwisselbaar beschouwen. Twee jaar geleden sloot het Henry van de Velde Instituut reeds een soortgelijke overeenkomst met de School of Architecture en de School of Design van de Carnegie Mellon University te Pittsburgh.

Op deze wijze kan het Departement Ontwerpwetenschappen zijn onderzoeksprogramma's en daarmee haar academiseringsproces internationaal verankeren, maar bovendien wordt zo aan haar studenten de mogelijkheid gegeven om
binnen hun studieprogramma een semester te gaan studeren aan een Amerikaanse topuniversiteit, zonder de hoge inschrijvingsgelden aan deze universiteiten te moeten betalen.

Al tijdens het komende academiejaar 2005-06 zullen twee masterstudenten voor een semester naar California vertrekken om er in Berkeley te gaan studeren. De University of California is één van de top-researchuniversiteiten van de Verenigde Staten en het architectuurdepartement geniet wereldfaam.

Rotterdam wil geen minaretten

De Nederlandse stad Rotterdam probeert te voorkomen dat er bij moskeeën hoge minaretten worden gebouwd. Wethouder Marco Pastors (Leefbaar Rotterdam) wil daarbij de uitzonderingspositie voor kerken en moskeeën opheffen.

Pastors doet al sinds zijn aantreden in 2002 pogingen een minarettenverbod voor elkaar te krijgen, maar stuit iedere keer op
hevig verzet. Hij ziet liever helemaal geen zichtbare moskeeën in de stad, zeker niet als ze er oosters uitzien. Nu wil de Leefbaar-wethouder de uitzonderingspositie van kerken en moskeeën wegnemen. Torens tot 35 meter die bij gebedshuizen horen, mogen nu altijd worden gebouwd, ongeacht het bestemmingsplan.

Het Rotterdamse college van burgemeester en wethouders stelt nu dat aan die afwijkende behandeling een einde moet komen. Gesteld wordt dat religieuze gebouwen geen groter maatschappelijk belang vertegenwoordigen dan andere gebouwen.

Telefoon huisbrandolie groot succes

De telefooncentrale die de federale overheid maandag opende voor alle vragen over de tussenkomst in de huisbrandolie is op de eerste dag overspoeld met oproepen. Dat meldt het kabinet van Hervé Jamar, staatssecretaris voor de
modernisering van de financiën en de strijd tegen de fiscale fraude.

De infolijn van de federale overheid (02/33.66.999) had om 16.30 uur al 1.800 Franstalige en 500 Nederlandstalige oproepen ontvangen. Meer dan 95 procent van de oproepen kwamen van particulieren, de overige 5 procent was afkomstig van kleine distributeurs en verenigingen.

De vragen gingen meestal over de procedure, maar veel oproepers wensten ook te weten of er later een soortgelijke
tegemoetkoming komt voor elektriciteit en gas. Anderen willen ook graag de terugbetalingstermijn kennen.

De telefooncentrale is bereikbaar tussen 8 uur en 17 uur. Ze wordt bemand door 12 Franstalige en 5 Nederlandstalige medewerkers.

Nieuw bedrijvencentrum in Berlaar

Op de gewezen site van Lens Diamond in Berlaar wordt een bedrijvenpark aangelegd. Daar zal plaats zijn voor een twintigtal bedrijven. Het grootste gedeelte van de gebouwen blijft behouden. Het nieuwe gebied is vooral bedoeld voor startende en uitbreidende bedrijven.

Lens Diamond uit Berlaar zette in 2002 een punt achter zijn activiteiten. Sindsdien stonden gebouwen leeg. Maar nu gaf de
Berlaarse gemeenteraad zijn fiat om de leegstaande site om te vormen tot Bedrijvenpark Diamant. Het project werd toegewezen aan de nv Stapveld uit Sint-Lenaerts.

Daarbij wordt gesteld dat de er op de site plaats zal zijn voor een twintigtal bedrijven. Vooral KMO-bedrijven uit de buurt zullen er een plaats kunnen vinden. Het gaat deels om beginnende bedrijven, maar ook om bedrijven die willen uitbreiden of elders in een zonevreemd gebied zitten. Het grootste deel van de gebouwen wordt behouden, maar sommige worden wel doormidden gezaagd zodat ze aparte entiteiten worden. Op de huidige grote parking komt een nieuwbouw.

Enkele gebouwen worden gesloopt om het terrein bereikbaar te maken voor vrachtwagens. Stapveld acht het mogelijk dat in het najaar nog enkele gebouwen onder de sloophamer gaan. Vanaf nieuwjaar kan dan aan de wegen begonnen worden, zodat de kans bestaat dat de eerste bedrijven er vermoedelijk al van april terecht kunnen.

Twintig jaar Wereldarchitectuurdag

Om maandag 3 oktober wordt traditioneel de World Architecture Day georganiseerd. Thema van dit jaar wordt 'Sharing the City', waarbij de verschillende aspecten van het stadsleven worden bekeken. Het evenement werd twintig jaar geleden in het leven geroepen door de Union Internationale des Architectes (UIA).

Over de hele wereld zal tijdens de World Architecture Day gekeken worden naar de waarden, cultuur en het erfgoed van de stad. Maar ook wordt aandacht besteed aan de leefbaarheid en de kwaliteit van de hedendaagse stad, waarbij ook de troeven van de stad in de belangstelling worden geplaatst.

Maar ook zal gewezen worden op de situatie van de minder begoeden en de thuislozen en wordt gezocht naar mogelijke bijdragen tot een duurzaam leefmilieu. Tenslotte wordt ook gezocht naar bijdragen van de stadtechnologiën aan de ontwikkeling van de mensheid.

Sabena-hotel Rwanda verkocht

Curator Christian Van Buggenhout van de failliete luchtvaartmaatschappij Sabena heeft het hotel Des Milles Collines in
Rwanda verkocht. Hôtel des Mille Collines is het eerste van vier Sabena-hotels dat onder de hamer gaat. De koper is een Congolese zakenman die in Zuid-Afrika woont. De verkoopprijs is nog niet bekend.

De zowat 8.000 ex-werknemers van Sabena kregen in totaal al ongeveer 220 miljoen euro uitbetaald. Alle ontslagvergoedingen en achterstallen zijn betaald, maar de curatele sleept nog altijd voor 2 miljard euro schulden met zich mee. Van Buggenhout hoopt die te recupereren via de verschillende lopende rechtszaken, vooral in Zwitserland.

Met de verkoop van de hotels zijn ongeveer alle activa uit het Sabena-faillissement van de hand gedaan.

Tien miljoen voor energievriendelijke gebouwen

De Vlaamse regering trekt volgend jaar 10 miljoen euro uit voor het energiezuinig maken van gebouwen. Voor de scholen stelt minister van onderwijs Frank Vandenbroucke voor een deel te besteden aan een analyse van het energieverbruik en een ander deel aan energiebesparende investeringen.

Naast minister Vandenbroucke zullen minister van Energie Kris Peeters en hun collega's die gebouwen onder hun bevoegdheid hebben, werk maken van rationeel energiegebruik (REG). Hoe de 10 miljoen euro wordt verdeeld, zal naderhand moeten blijken. Eerder raakte al bekend dat minister Vandenbroucke vragende partij is dat scholen een energieboekhouding bijhouden.

Een ander instrument zijn energie-audits en gerichte meetcampagnes. Die moeten systematisch inzicht geven in de mogelijke energiebesparingen. Elke scholengemeenschap zou één meetcampagne in één van zijn gebouwen kunnen doen. De minister beseft dat hiervoor de nodige knowhow moet aanwezig zijn. Hij wil daarom nagaan of er in elke scholengemeenschap iemand gedeeltelijk kan worden vrijgemaakt. In elk geval moet voldoende nascholing worden voorzien, luidt het.

Daarnaast moet een deel van de middelen naar investeringen in energiebesparingen gaan. Vandenbroucke denkt daarbij aan extra subsidies voor onder meer hoogrendementsketels of thermostatische kranen. Voor nieuwe schoolgebouwen wil hij strikte normen voor energiezuinigheid hanteren.

Gehry wordt juweelontwerper

De juwelenketen Tiffany zal in de lente van volgend jaar uitpakken met een bijzondere collectie. Het bedrijf wist immers de wereldberoemde architect Frank Gehry te strikken voor een reeks ontwerpen.

Tiffany wil geen details kwijt over het werk dat Gehry aan het voorbereiden is, maar het zou gaan om zes juwelencollecties, vazen en ander aardewerk. Als materiaal zou de architect metaal- en houtsoorten gebruiken die het werk volgens de keten uniek zullen maken.

De prijzen van de Gehry-ontwerpen zouden in de lijn liggen van de gewone Tiffany-catalogus. Daarin zijn voorwerpen te vinden van enkele honderden dollars, maar het prijskaartje kan ook oplopen tot tienduizenden dollars.

De Tiffany-opdracht is voor de Amerikaanse architect niet het eerste avontuur buiten de architectuur. Eerder al ontwierp hij ook horloges voor Fossil. Gehry is onder meer de ontwerper van het Guggenheim-museum in het Spaanse Bilbao.

Veel vraag naar industriele panden?

De vraag naar industriële panden zal ook in de nabije toekomst groot blijven. Dat is de verwachting van het Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS). Daarbij wordt verwacht dat de cijfers van de eerste helft van dit jaar zullen evenaard worden, maar de klemtonen zouden vooral op de Aziatische markt liggen.

Vooral in China wordt een verdere ontwikkeling van de industriële bouw verwacht. Maar ook voor Europa verwacht het RICS - vooral in Duitsland - een verdere positieve evolutie. Er is daarbij sprake van de sterk stijgende interesse voor bedrijfspanden. In de Verenigde Staten en mature Aziatische markten wordt daarentegen een lichte afkoeling verwacht.

Ondanks de hoge olieprijzen blijft het investeerdersvertrouwen volgens het RICS op een hoog niveau, dankzij historisch lage intresten, vooral in Europa en Azië, maar ook in de Verenigde Staten. De prijzen zouden het sterkste stijgen in de geïndustrialiseerde landen, op uitzondering van Duitsland en Italië. Groeimarkten zouden ook terug te vinden zijn in India en Oost-Europa.

Kantoormarkt Oost-Europa bloeit

De kantoormarkt in Centraal- en Oost-Europa kent een aanzienlijke groei. Dat blijkt uit de cijfers van de vastgoed-consulent CB Richard Ellis. In totaal zou er tijdens het eerste halfjaar ongeveer één miljard euro geïnvesteerd zijn in kantoorinfrastructuur.

Onderzoek in Bratislava, Boekarest, Boedapest, Moskou, Praag, Sofia en Warschau geeft aan dat de leegstand op de kantorenmarkt er een duidelijke daling vertoont. Op die markten werden tijdens de eerste helft van dit jaar 1,4 miljoen vierkante meter kantoorruimte gecreëerd.

Amstelhotel staat te koop

Het Amstelhotel in Amsterdam staat te koop. De Britse eigenaar Intercontinental wil, na in maart het American te hebben afgestoten, nu ook af van zijn vlaggenschip in Amsterdam. Het zou daarbij alleen om de verkoop van het gebouw gaan,
Intercontinental wil het Amstel wel blijven uitbaten.

De Britse keten wil niet bevestigen of ontkennen op zoek te zijn naar een koper voor het Amstelhotel. Bij de presentatie van de halfjaarcijfers, gisteren, liet Intercontinental weten alleen in Parijs, Londen, Hongkong en New York nog hotels in eigendom te houden.

Als het Amstel wordt verkocht, zal Intercontinental volgens de Amsterdamse directeur Bosch uitbater blijven. ''Het zou me verbazen als dat niet zo is. Dit hotel is het paradepaardje van Intercontinental. We draaien heel erg goed," stelde hij. Verkoop ontslaat de keten wel van de hoge onderhoudskosten van het gebouw. Eerder dit jaar werd het Amstel getroffen door een
legionellabesmetting. Om daar van af te komen, moest 400.000 euro worden uitgegeven.

Het Amstel is het enige Intercontinentalhotel in de Benelux. Intercontinental is al langer bezig met het verkopen van zijn hotels. In de eerste helft van dit jaar heeft het concern al 82 hotels van de hand gedaan voor circa 800 miljoen euro. Gisteren maakte het bedrijf bekend één van zijn Parijse tophotels, Intercontinental Paris, voor 315 miljoen euro verkocht te hebben.

Voor de komende tijd wil het concern nog meer hotels verkopen, ter waarde van nog eens 400 miljoen euro.

Leegstand bij NMBS

Vier procent van de NMBS-gebouwen staat leeg. Dat blijkt uit een antwoord van minister van overheidsbedrijven Johan Vande Lanotte op een schriftelijke vraag van VLD-kamerlid Guido De Padt. Een aantal van die gebouwen komen in aanmerking voor verhuur aan derden, zoals particulieren of gemeenten. Maar volgens De Padt legt de NMBS zo'n strenge huurvoorwaarden op dat veel kandidaat-kopers zullen afhaken en dat de betrokken gebouwen nog tijd langer zullen leegstaan.

Voor de leegstaande gebouwen zou de NMBS de voorkeur geven aan verkoop, maar de gebouwen die niet voor verkoop of afbraak in aanmerking komen, worden voor verhuur aangeboden. De Padt heeft echter vragen bij de verhuurprocedure die de NMBS hanteert. Wanneer een gemeente geïnteresseerd is in het huren van een stationsgebouw moet het een bezettingscontract ondertekenen.

Daarin staat echter onder meer dat alle toevallige problemen en gevallen van heirkracht, wat ook de aard, oorsprong of gevolgen zouden zijn, ten laste zijn van de bezetter. Bovendien wordt gesteld dat de bezetter de verbintenis aangaat de kosten van al de onderhoudswerken, zowel binnen als buiten, evenals grote herstellingen, te dragen.

"Dat betekent dat de NMBS het volledige onderhoud oplegt aan de huurder, hetgeen volgens mij niet strookt met de betrachting om de verlaten gebouwen nog een zekere gemeenschapsbestemming te geven," merkt De Padt op. "Anderzijds zou een gebouw dat door een storm ernstig zou worden beschadigd of vernield, door de huuder moeten worden hersteld of heropgebouwd. In die omstandigheden vrees ik dat veel kandidaat-huurders zullen afhaken," besluit het VLD-kamerlid.

Lijst brandstofhandelaars met eenheidsprijs

Er komt een geografisch gespreide lijst van brandstofleveranciers waar men in afwachting een wettelijke regeling terecht kan voor een kosteloze spreiding van de betaling van de factuur en een eenheidsprijs, ongeacht de bestelde hoeveelheid.

Deat bleek na de ministerraad vrijdag waar maatregelen tegen de hoge energieprijzen zijn verduidelijkt. Vanaf 1 oktober betaalt men geen BTW of accijnzen meer bij de aankoop van stookolie. De vermindering van 17,35 procent geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 juni 2005, maar de taksen kunnen pas vanaf 1 oktober teruggevorderd worden bij zo'n 250 kantoren van de FOD Financiën. De tegemoetkoming geldt bij een prijs van 50 eurocent per liter inclusief taksen. De daadwerkelijk betaalde prijs mag evenwel niet lager zijn dan 50 cent.

De aanvraagformulieren voor een terugbetaling zijn vanaf begin oktober beschikbaar op de internetsite www.minfin.fgov.be en vanaf midden oktober in de postkantoren en controlekantoren van de personenbelasting. Vanaf maandag kan men voor bijkomende info terecht op het call center 02/33.66.999.

De terugbetaling gebeurt vanaf de publicatie van de programmawet, in november of december, aldus nog Didier Reynders. De facturen kunnen ingediend worden tot 31 mei 2006.

Geld voor Museum aan de Stroom

Vlaanderen gaat voor 2009 nog 101 miljoen euro investeren in culturele infrastructuur. Dat maakte Vlaams minister voor Cultuur Bert Anciaux vrijdag bekend.

De ministers wil met het geld nieuwe projecten financieren. Het gaat onder meer om het Museum Aan de Stroom (MAS) in Antwerpen en een groots en ambitieus architecturaal project in Gent, dat de plannen voor een groot muziekforum vervangt.

De Vlaamse overheid wil met het geld ook eerdere engagementen nakomen die door besparingen bedreigd waren. Het gaat dan onder meer om de bouw van het Vlaams-Nederlands Huis, het nieuwe gebouw van de Singel in Antwerpen of de renovatie van het jeudgdomein de Hoge Rielen in Kasterlee.

Spaans vastgoed uitverkocht?

In Spanje staat er nauwelijks nog een huis te koop. Werden er in 2003 nog ongeveer één miljoen woningen verkocht, dan zakte dat vorig jaar naar 700.000. Dat reflecteert zich meteen in de gemiddelde koopprijs, die vorig jaar met 17 procent steeg en voor het eerst in de geschiedenis de psychologische kaap van de 200.000 euro overschreed. Dat is één van de meest opmerkelijke evoluties uit de 'Europe Market Survey' van de makelaarsgroep ERA.

Het beperkte aanbod op de Spaanse vastgoedmarkt zorgde er ook voor dat een woning er gemiddeld nog amper dertig dagen te koop staat, vijftien dagen minder dan het jaar voordien. Al deze tendenzen zorgen er volgens ERA voor dat de prijzen van de Spaanse woningen ook de volgende jaren nog zullen stijgen, ook al wordt er nog volop gebouwd. Geen enkel ander Europees land investeert trouwens evenveel in de bouwsector als Spanje.

Het voorbije jaar werden 150.000 Spaanse woningen door buitenlanders aangekocht. Dat is bijna een kwart van de totale verkopen en een nieuw record op de Spaanse vastgoedmarkt. Opvallend daarbij is dat de Duitsers, de traditionele bezitters van een vakantiehuis in Spanje, het laten afweten en vervangen worden door vooral Britten en Ieren. Deze laatsten profiteren van hun groeiende economie om niet meer als arbeidskracht naar het buitenland te emigreren, maar er wel hun vakantie gaan doorbrengen.

Spanjaarden blijven ook tot de grootste huiseigenaars van de wereld behoren, want 87 procent onder hen blijkt een eigen woning te bezitten. "Aanzienlijke belastingsverlagingen voor kopers van een eerste woning en lage hypotheekrentes zetten jonge koppels aan om een woning te kopen in plaats van te huren," merkt ERA op.

"Maar ook steeds meer Spanjaarden investeren in een tweede woning, zij het aan de kust of in de bergen. Een kwart van de Spanjaarden is op dit ogenblik al eigenaar van een tweede woonst."

Woning staat op kleiner perceel

Hoewel de prijs van de bouwgrond de jongste jaren flink is gestegen, blijft de Vlaming lustig bouwen, zij het op een kleinere lap grond. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse Confederatie Bouw. Vandaag is al zeventig procent eigenaar van het huis of appartement dat ze bewonen. Dat zou in de toekomst oplopen tot driekwart.

De prijs van de bouwgrond in Vlaanderen is sinds een kwarteeuw geleden vijf keer en sinds twintig jaar geleden vier keer duurder geworden. Toch blijven veel Vlamingen bouwen, maar in de plaats van op een lap van tien are te bouwen - zoals in de jaren tachtig en negentig - stellen steeds meer bouwlustigen zich tevreden met vijf are. In dat geval is de leninglast niet zoveel zwaarder dan vijftien jaar geleden.

De kostprijs voor het bouwen van een woning is de jongste 25 jaar niet duurder geworden omdat de consumptieprijzen sneller stegen. Een huis op een bouwperceel van tien are dat ruim twintig jaar geleden 125.000 euro zou hebben gekost, kost volgens de Confederatie vandaag 135.174 euro. Dat is een prijsstijging van 8,10 procent. Had de eigenaar aan zijn tien are vastgehouden, dan had datzelfde huis hem 170.203 euro of 36,10 procent meer gekost. Op een kleiner perceel bouwen betekent wel kiezen voor een koppel- of meergevelwoning.

Zeven op de tien Vlamingen zijn eigenaar van hun huis of appartement. In Europa doet alleen Spanje beter met acht op de tien. Onderaan de lijst bengelen Duitsland en Nederland met respectievelijk 43 en 52 procent eigenaars.

Volgens de Vlaamse Confederatie Bouw zullen dit jaar vergunningen toegekend worden voor 18.000 huizen en 20.000 appartementen. Dat is beter dan in 2003 en 2004, maar de groei is volgens de Confederatie fragiel.

Het aantal nieuw te bouwen appartementen lag immers nog nooit zo hoog, maar de huizenmarkt slabakt al jaren. De Confederatie vreest vooral een tekort aan bouwgronden en vraagt dat de overheid meer woonzones en uitbreidingsgebieden vrijmaakt.

Veel huizen op de markt vertonen gebreken of zijn verouderd. Tegen 2010 is één op de drie woningen in Oost-Vlaanderen minstens 70 jaar oud. In Limburg half zoveel. Om daar iets aan te doen, vraagt de Confederatie de invoering van huursubsidies gekoppeld aan renovatie.

Nieuwe restauratie voor Gooikse kapel

Na jaren van discussie is een aannemer begonnen met het herschilderen van de Kapel van de woestijn in Gooik. De kapel is een beschermd monument en onderging in 1997 een grondige opknapbeurt. Bij het schilderen ging het echter verkeerd.

De onderaannemer zou een niet-waterdampdoorlatende verf gebruikt hebben, waardoor die verf al na één jaar begon af te bladderen. Ook het voegwerk was volgens het gemeentebestuur niet volgens het bestek. De aannemer en onderaannemers hebben vijf jaar gediscussieerd over de verantwoordelijkheid.

Bij het afspuiten van de resterende verf werd nog meer schade aangericht aan de gevelstenen. Daarop dreigde de gemeente met juridische stappen indien de zaak zou blijven aanslepen. De diverse aannemers zijn nu tot akkoord gekomen en zijn eindelijk aan de slag gegaan.

Behoudt Oostende Hotel du Louvre?

Sinds midden augustus voert Groen, samen met enkele buurtbewoners, in Oostende actie voor het behoud van het vroegere 'Hotel du Louvre'. Het art deco-gebouw werd vorig jaar door het stadsbestuur verkocht aan een bouwpromotor die het wilde slopen om er een appartementsblok neer te poten.

Nu maakte de Oostendse schepen van ruimtelijke ordening Bart Bronders bekend dat men zinnens is geen sloop- en bouwvergunning voor dit project af te leveren. Hij stelde dat elk nieuwbouwproject een architecturale meerwaarde moet betekenen voor de straatomgeving in het bijzonder, maar ook voor de stad in het algemeen.

Het ingediende ontwerp is volgens Bronders niet goed genoeg. De schepen zal nu voorstellen aan de bouwheer het ontwerp in te trekken. Indien dit niet zou gebeuren, zal hij het college vragen het plan te weigeren.

Antwerpse woningen goedkoper geworden

De Europese vastgoedmarkt staat nu echt wel op afkoelen. Dat blijkt uit recente cijfers van de 'Europe Market Survey' van de makelaarsgroep ERA. Residentiële panden blijken immers langer te koop te staan, terwijl ook het verschil tussen de vraagprijs en de verkoopprijs duidelijk aangroeit. Brussel is trouwens nog altijd de goedkoopste Europese hoofdstad om te wonen; in Antwerpen is de woningprijs gedaald.

"Ook in België stijgen de prijzen momenteel minder sterk dan in Europa," zegt Iain Cook, voorzitter van de raad van bestuur en directeur van ERA Belgium. "Maar er is zeker geen ineenstorting van de markt." Gemiddeld stegen de prijzen van de Belgische residentiële panden de eerste acht maand van dit jaar met 6,3 procent tegenover vorig jaar. Tussen 2003 en 2004 werd er een stijging met 10,7 procent genoteerd.

De ERA-bestuursvoorzitter merkt echter op dat de Belgische residentiële markt duidelijk aan het veranderden is. "Dat blijkt onder meer uit het feit dat een woning nu gemiddeld 114 dagen te koop staat, tegenover 100 dagen in 2004," benadrukt Iain Cook. "Bovendien bedraagt het gemiddelde verschil tussen de eerste vraagprijs en de effectieve verkoopprijs nu 8,9 procent, tegenover 7,8 procent het jaar voordien."

Landelijk zijn er een aantal opmerkelijke verschillen te noteren. "De grootste prijsstijgingen worden genoteerd in Wallonië," voert Iain Cook aan. "Daar steeg de prijs van een huis met gemiddeld 21 procent tegenover 2004 en werd een woning gemiddeld in 93 dagen verkocht. In Antwerpen daarentegen zakte de gemiddelde verkoopprijs van woningen met 1,3 procent. De prijs van appartementen gingen er echter wel nog omhoog." In Oost-Vlaanderen werd juist een omgekeerde evolutie opgemerkt.

In Antwerpen wordt ook het grootste verschil opgetekend tussen de vraagprijs en de uiteindelijke verkoopprijs. Die kloof bedraagt er 11 procent, terwijl dat in Vlaams-Brabant of Limburg zakt tot 7,3 procent. In Limburg stond een huis of appartement gemiddeld 139 dagen te koop, terwijl een pand in Vlaams-Brabant na 78 dagen een nieuwe eigenaar heeft. In Antwerpen gebeurt die wissel gemiddeld na 110 dagen.

De gemiddelde verkoopprijs van een Belgische eensgezinswoning bedroeg vorig jaar 147.868 euro, terwijl een appartement gemiddeld voor een bedrag van 125.918 euro van de hand werd gedaan. Uit de cijfers blijkt verder dat Brussel, ondanks de aanwezigheid van grote internationale organisaties en bedrijven, toch nog altijd de goedkoopste Europese hoofdstad blijft om te wonen.

Eén segment van de Brusselse woningmarkt heeft volgens Iain Cooke echter wel een nieuw clièntele gevonden. "Appartementen van een kwarteeuw oud bleken in Brussel nauwelijks nog verkoopbaar," stipt hij aan. "West-Europeanen hebben duidelijk andere verlangens. Maar burgers uit de nieuwe EU-lidstaten zijn wel geïnteresserd in deze panden, die een grondige verbetering betekenen tegenover de situatie in hun thuisland. Dat is een positieve evolutie voor de Brusselse woningmarkt."

Wolkenkrabbers hullen zich in het duister

De volgende weken zullen in New York een aantal wolkenkrabbers 's nachts de lichten uitdraaien. Ofschoon dat een aanzienlijke besparing zal betekenen op het gebied van energiekosten, is dat echter niet de hoofdbedoeling. Het stadsbestuur wil er vooral duieznden trekvogels van de dood redden.

'Lights Out New York' is een initiatief dat honderdduizenden trekvogels moet toelaten 's nachts veilig hun weg te zoeken door de stad. De lichten van de gebouwen blijken de vogels immers in verwarring te brengen en hebben al tienduizend vogels de dood ingejaagd.

Het plan bestaat erin dat de decoratieve lichten van de wolkenkrabbers zullen worden uitgedraaid. Het stadsbestuur heeft aan eigenaars van gebouwen met meer dan veertig verdiepingen gevraagd aan het project mee te werken. Het is daarbij de bedoeling om telkens om middernacht het licht uit te schakelen. De actie loopt tot oktober, zolang het trekseizoen duurt.

Eén van de deelnemers is de Chrysler Building, die eerder al de verlichting uitschakelde uit besparingsoverwegingen. De Empire State Building, die al decennia geconfronteerd wordt met vogels die zich tegen het hoge gebouw te pletter vliegen, zet de verlichting al geruime tijd af om middernacht. De initiatiefnemers noemen het project een win-win situatie, waar zowel de vogels als de building-eigenaars baat bij hebben.

Duurzame woning voor elke Belg

De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) wil dat alle Vlamingen tegen 2020 over een duurzame woning kunnen beschikken. Dat staat in het jaar- en studierapport 2004-2005 dat de VCB dinsdag heeft voorgesteld.

De organisatie meent dat het aantal woningeigenaars moet blijven stijgen en stelt huursubsidies voor om verbeteringswerken aan slechte huizen en appartementen op de private huurmarkt uit te voeren. Ook pleit de VCB ervoor jaarlijks meer dan 4.000 sociale woningen te bouwen.

Met die voorstellen beoogt de confederatie alle slechte woningen op de private huurmarkt en in eigendom te doen verdwijnen en gezinnen met de laagste inkomens maximaal de kans te geven in een sociale woning te trekken. Bovendien krijgen gezinnen met een bescheiden inkomen dankzij de huursubsidies de mogelijkheid een degelijke woning te huren en worden de gezinnen met een voldoende groot inkomen gestimuleerd om een woonst te kopen.

Akzo koopt Chinese verf

Akzo Nobel neemt de verffabrikant Toide Paint over van het Chinese concern Guangzhou Toide Manufacturing Company. Toide is met een jaaromzet van 10 miljoen euro een van de grootste producenten van muurverven in China, zo liet Akzo Nobel dinsdag weten.

Het is Akzo Nobel vooral te doen om het distributienetwerk van het Chinese verfbedrijf, dat over meer dan tweehonderd verkoopkantoren beschikt. Met de aankoop van Toide wil het Nederlandse chemie- en farmacieconcern marktleider in verf worden in China. Akzo nam in de afgelopen tijd onder meer in Duitsland diverse verfketens over. Het bedrijf is wereldmarktleider in verven.

Topman Hans Wijers kondigde eerder aan dat Akzo de grootste verffabrikant in China wil worden. In 2009 wil het concern in China 1 miljard dollar omzetten. Tegen die tijd moet de verkoop in China 15 procent van de totale omzet uitmaken. Nu is 10 procent van de omzet, die vorig jaar 12,7 miljard euro bedroeg, afkomstig uit het Aziatische land.

HeidelbergCement saneert

De Duitse cementproducent HeidelbergCement schrapt in dertien Europese landen 1100 banen. Daarmee wil het concern de kosten met 50 miljoen euro per jaar verlagen. Dat heeft het concern dinsdag bekendgemaakt.

De banenreductie heeft plaats over een periode van twee tot drie jaar. Het gaat vooral om administratieve functies. In Duitsland verdwijnen 220 arbeidsplaatsen. Ook gaat het bedrijf zijn technische dienstverlening centraliseren. Er werken in totaal 42.000 mensen bij het bedrijf, van wie 25.000 in Europa.

HeidelbergCement werd vorige maand gekocht door de Duitse miljardair Adolf Merckle voor 6,5 miljard euro. Merckle wil de kosten reduceren om zo beter te kunnen concurreren met andere grote bouwmateriaalbedrijven, zoals het Zwitserse Holcim en het Mexicaanse Cemex. Deze ondernemingen gaven dit jaar gezamenlijk al 9 miljard euro uit aan overnames in Europa.

Voor Ivana mag het wel groot zijn

In Las Vegas wordt volgend jaar begonnen met de constructie van het grootste residentiële gebouw van het westen van de Verenigde Staten. Het initiatief komt van Ivana Trump, de ex-vrouw van de miljardiar Donald Trump. Zij wil dat het Ivana-Las-Vegas de ikoon van Las Vegas wordt.

Ivana Trump laat een hotel- en wooncomplex bouwen op de hoek van Las Vegas Boulevard en Sahara Avenue. Het Ivana-Las-Vegas zal tachtig vediepingen tellen en zal 945 wooneenheden omvatten. De verkoop wordt door de initiatiefneemster gepromoot onder de actie 'In Las Vegas Size Matters'.

"Het gebouw moet een rustpunt zijn," vertelde Ivana Trump aan The New York Post. "Men moet er verzekerd zijn van zijn privacy." Tegelijkertijd weet ze echter dat het complex veruit de grootste building van Las Vegas zal worden. "Het zal de skyline van de stad domineren en Las Vegas voor altijd veranderen," benadrukt ze.

Volgens Sahara Condominiums (SC), dat voor de ontwikkeling van het project zorgde, stelde dat ook Oscar Goodman, burgemeester van Las Vegas, op zoek was naar een gebouw dat een ikoon zou kunnen zijn voor Las Vegas. "Goodman is voorstander van ontwikkeling en probeert Las Vegas op New York - Manhattanize - laten lijken," aldus SC-directeur
Victor Altomare.

Wolkenkrabbers zijn volgens Altomare wellicht de oplossing voor Los Vegas, want de bouwgrond is er bijzonder schaars. "Er zijn nauwelijks nog uitbreidingsmogelijkheden," voegde hij daar aan toe. "De beste oplossing is vertikaal uit te breiden. Ivana-Las-Vegas is dan ook niet alleen een mega-ontwikkeling, maar ook een efficiënt gebruik van ruimte."

Een appartement met één slaapkamer zal er minstens 500.000 dollar moeten kosten. Voor het belangrijkste penthouse - zeven slaapkamers en een eigen muziekstudio - zal de nieuwe eigenaar zo'n 35 miljoen dollar moeten neertellen. Verder omvat het gebouw onder meer fitness-ruimtes, zwembaden, tuinen en horeca-zaken. De voorverkoop startte midden
augustus en men zou nu al voor 450 miljoen dollar ruimte aan de man gebracht hebben.

De krant merkt echter op dat heel wat projectontwikkelaars plannen aankondigen voor Las Vegas, Donald Trump inbegrepen. "Met kleinere ontwikkelaars inbegrepen is er sprake van vele duizenden wooneenheden, maar vele daarvan lijken vooral fantasie in plaats van realiteit," stipt The New York Post aan.

Ivana Trump gaf toe dat vele Vegas-ontwikkelingen nooit in praktijk worden omgezet, maar benadrukte dat dit niet het geval zal zijn met Ivana-Las-Vegas.

Zwartwerk bouwwerf blijft probleem

De bouw van huizen en appartementen heeft dit jaar een hoge vlucht genomen, terwijl het aantal bouwarbeiders nauwelijks is gestegen. Dat blijkt uit cijfers van de Confederatie Bouw.

Het vermoeden dat zwartwerk toeneemt, wordt daarmee bevestigd, zegt de Confederatie. Volgens de Belgische werkgeversorganisatie wordt het zwartwerk vooral uitgevoerd door illegale bouwvakkers uit Centraal- en Oost-Europa en Polen, die hier via detachering of illegale uitzendbureaus aan het werk zijn.

De werkgelegenheid in de bouw heeft er zwaar onder te lijden. Vier jaar geleden zat de bouwsector nog in het slop. In de eerste helft van 2002 waren er zesduizend banen minder dan in het halfjaar daarvoor. Sinds de tweede helft van 2003 zit de sector weer in de lift.

Belgen willen huisje bij de zee

Uit een rondvraag van De Morgen bij vastgoedmakelaars blijkt dat opvallend veel Belgen op zoek zijn naar een tweede verblijf aan de kust. De prijzen voor een appartement zijn in vijf jaar tijd al met de helft gestegen.

De meeste Belgen financieren hun kustappartement niet met een lening, maar met hun spaarcenten. Zij investeren nu in een appartement omdat het rendement op spaargeld erg laag ligt. Bovendien is er heel wat kapitaal teruggekeerd uit het buitenland als gevolg van de fiscale amnestie.

Voorlopig kan het aanbod de gestegen vraag nog bijbenen, ondanks de strenge bouwvoorschriften. Projectontwikkelaars verhogen het aantal verdiepingen in bestaande appartementen en een groeiend aantal eigenaars - velen onder hen bezitten al meer dan tien jaar een kustappartement - worden door de hoge prijzen verleid om hun stekje aan zee te verkopen.

Verzekeraar als stedebouwkundige

De verzekeringssector kan een belangrijke bijdrage leveren tot de heropbouw van New Orleans. Niet alleen door het uitkeren van schadevergoedingen, maar ook door een strikte politiek bij het afsluiten van nieuwe verzekeringen in de regio.

In USA Today stipt Richard Willing aan dat ook de verzekeringssector zou kunnen bijdragen om de reconstructie van New Orleans in de goede richting te duwen. "De verzekeraars zouden kunnen weigeren om woningen of bedrijven in gebieden met grote risico's te verzekeren," benadrukt hij. "Of men zou verzekeringen tegen rampen goedkoper kunnen maken indien bij de heropbouw veiliger structuren gebruikt worden."

"Toen Florida getroffen vorig jaar getroffen werd door vier zware orkanen, namen de verzekeraars een consulerende rol in de heropbouw," merkte Robert Hartwig, economist bij het Amerikaanse Insurance Information Institute, op. "Zij adviseerden om een strengere bouwreglementering uit te vaardigen, een geldreserve aan te leggen en de meest risicovolle bouwgebieden aan te duiden."

Maar Willing wijst erop dat ook voor de Amerikaanse regering een belangrijke rol is weggelegd. "De Amerikaanse regering is via het National Flood Insurance Program (NFIP) de belangrijkste verzekeraar tegen stormschade," merkt hij op. "Maar er gaan al stemmen op om te overwegen of de heropbouw van een stad die altijd risico zal lopen op zware stormschade, nog ondersteund moet worden."

Slechts eenderde van de huiseigenaars van New Orleans blijkt een eigen verzekering genomen te hebben tegen stormschade, erop rekenend dat de overheid hen wel zou vergoeden voor geleden schade. "Maar gezien de omvang van de schade en het feit dat de overheid een beperkt bedrag uitkeert, zou zulks dit keer wel eens verkeerd kunnen uitpakken," voert hij aan.

New Orleans is niet uniek

New Orleans is niet de enige Amerikaanse stad die kwetsbaar is voor natuurrampen. Die waarschuwing komt van het American Institute of Urban and Regional Affairs (AIURA). Een aantal Amerikaanse steden zijn volgens de organisatie immers gebouwd op plekken waar dat nooit had mogen gebeuren.

Het Aiura verwijst daarbij naar steden die zijn gebouwd in risicogebieden, waar men gemakkelijker het slachtoffer wordt van
orkanen, aardbevingen of grote droogte. "Op dergelijke locaties had men nooit steden mogen bouwen," aldus de organisatie. Bovendien wordt erop gewezen dat men ook nu bij de bouw of uitbreiding van een stad nog altijd geen rekening houdt met de aanwezige risico's.

Het instituut stelt dat enorme migratiestromen aan de grondslag lagen van nieuwe steden in de orkaangevoelige gebieden van Flordia, Louisiana en Texas. "Andere migranten vestigden zich in extreem droge en warme gebieden als Arizona, Nevada en New Mexico," benadrukt het Aiura. "Ze gebruiken massaal air conditioning, maar dat leidt tot ernstige verstoringen van de elektriciteit- en benzinevoorraden."

Bovendien wijst het Aiura erop dat in deze droge gebieden ook een ernstig watertekort dreigt. "Het grondwater is er zo uitgeput, zodat voorraden van enorme afstanden moet aangevoerd worden," benadrukt het instituut.

Eén van de grootste probleemsteden is Los Angeles. "Daar wordt men geconfronteerd met diverse gevaren," aldus het Aiura. "De stad ligt precies op een breuklijn en is dus gevoelig aan aardbevingen. Daarnaast heeft ze ook te kampen met droogte en bosbranden. Een ernstige aardbeving zou gevolgen kunnen hebben die veel erger zijn dan wat New Orleans nu meemaakt."

Hoe New Orleans opbouwen?

Het is een open vraag hoe New Orleans na de vernielingen door de orkaan Katrina zal heropleven. Daarover doen heel verschillende meningen de ronde, waarbij elk van de alternatieven belangrijke consequenties heeft voor de toekomst. In USA Today vraagt ook Richard Willing zich af welke stad er zal heroprijzen en wanneer en hoe dat zal gebeuren.

"De heropbouw wordt bijzonder complex en is overgoten door een rassenvraagstuk, waarbij men zich afvraagt hoe men de bewoners uit de lagere klassen, meestal zwarten, zal kunnen teruglokken," stelt Willing. "Zij zijn immers verspreid over de hele Verenigde Staten."

Daarmee stelt Willing dat de identiteit van New Orleans - met zijn unieke combinatie van grofheid en raffinement en
zondigheid en charme - in het geding is en misschien voor een groot stuk is verdwenen. "De meningen over de heropbouw zijn nu al bijzonder verdeeld," voegt hij er aan toe.

De democratische afgevaardigde William Jefferson wil volgens Willing een stad creëren waar belastingsverlagingen,
woningsubsidies en jobprogramma's de werkende klasse zouden moeten aanzetten om terug te keren. Zijn republikeinse collega Bobby Jindal zou een heropbouw-curator willen aanstellen en een plan voorzien om de industriële omkadering van de stad te diversifiëren en de ziekenhuizen en sociale woningbouw te moderniseren.

Wetenschappers zoals John Rennie, uitgever van de Scientific American, praten dan weer over een veiliger en misschien
kleinere stad waar wetlands zouden kunnen worden uitgebreid als bescherming tegen de stormen. Zanger Art Neville roept dan weer op tot een Newer Orleans, een stad die heropgebouwd wordt met terugkerende vluchtelingen en beschermd door de beste dijken die er ooit zijn gebouwd.

Dane Ciolino, docent rechten aan de Universiteit van New Orleans, stuurt aan op een stad waar het uitschot verbannen is,
maar waar de etnische en economische diversiteit behouden blijft. "Wanneer alleen de betere wijken, zoals het Garden District en het French Quarter, gerestaureerd zouden worden, dreigt de stad een Disneyland voor volwassenen te worden," voerde hij aan.

Bobby Jindal stelde dat de ramp de stad ook mogelijkheden biedt die er voordien nooit geweest waren. "Nu is het kwestie om
iedereen samen te brengen en de beste ideeën en plannen naar voor te brengen en juiste beslissingen te nemen," voerde hij aan. "Dat is nog nooit eerder gedaan."

Maar Willing stelt dat het vooral belangrijk zal zijn om de psyche van de stad terug op te bouwen. Sommige analisten vrezen
dat heel wat bewoners niet zullen willen terugkeren. "Nooit eerder werden slachtoffers van een ramp zo verspreid," benadrukte Robert Fishman, urbanistisch historicus aan de Universiteit van Michigan. "Vluchtelingen zijn over het hele land verspreid en er werd hen verteld dat ze daar voor een lange tijd zouden moeten blijven. Het is de vraag wie er na al die maanden of jaren nog zal willen terugkeren?"

Ook de beelden van het vandalisme en het lijden van geëvacueerden zou volgens rampen-deskundige Michael Lindell een enorme invloed kunnen hebben op de pogingen om de stad herop te bouwen. "Indien de bevolking vreest dat de overheid niet tegen die opdracht aankunnen, zullen zij wellicht het gevoel hebben dat zelf ook niet te kunnen," aldus Lindell, docent aan het Hazard Reduction and Recovery Center aan de Texas A&M University. "We weten niet hoe het moreel van de bevolking
gaat zijn op lange termijn."

John Pardue, docent milieutechnologie aan de Louisiana State University in Baton Rouge, merkte op dat het wegwerken van gecontamineerde plekken maanden of zelfs maanden zou kunnen duren. "Ik zie het niet erg rooskleurig in," gaf hij toe. Pete Carkhuff, woordvoerder van de National Property Damage Experts stelde dat waarschijnlijk hele woonblokken en misschien wel hele wijken met de grond gelijk zullen moeten worden gemaakt.

Moet New Orleans kleiner worden?

In de toekomst zal New Orleans misschien als kleinere stad verder leven. Dat is volgens een aantal analisten belangrijk voor de veiligheid, want dat zou de mogelijkheid bieden voor een heraanleg te zorgen van de wetlands die de voorbije decennia zijn verdwenen.

"Zelfs wanneer de dijken zijn hersteld, blijft de stad nog altijd onder zeeniveau liggen," merkt Richard Willing in USA Today op. "Dat betekent dat het risico op overstromingen nog altijd zal blijven bestaan." Hij wijst erop dat New Orleans sinds 1978 twintig belangrijke overstromingen heeft meegemaakt, terwijl de vijftig jaar voordien er slechts twee grote waterproblemen werden genoteerd. "Volgens specialisten moet elk renovatieplan dan ook rekening houden met de topografie van New Orleans en zijn regenachtig klimaat," stelt hij. "Zij stellen dat men de stad onmogelijk kan heropbouwen zonder ze veiliger te maken."

Het grote probleem is volgens wetenschapper John Rennie dat de eilanden en wetlands, die een barrière vormden tussen
de stad en de Golf van Mexico, grotendeels zijn verdwenen, vooral dankzij de ontwikkeling van New Orleans en zijn voorsteden. "Dijken om huizen en fabrieken te beschermen, vernielen uiteindelijk de omgevende wetlands en brengen de ontwikkeling in gevaar," stipte hij aan.

Rennie voerde aan dat het natuurlijk vloedpatroon voedingsstoffen en sedimentatie brengt naar de wetlands, zodat ze als een
buffer behouden blijven en bij een grote storm kunnen zorgen voor een natuurlijk absorberen. "De oplossing bestaat erin om te zorgen voor een versterking van de bescherming van het stadscentrum, maar verder alle hindernissen in de voorsteden en het buitengebied af te bouwen of te elimeren."

Daardoor kunnen de wetlands volgens hem hun natuurlijke rol heropnemen om de stad tegen een nieuwe catastrofe te beschermen. "We spreken dan over een kleinere stad, maar wel een veiliger en hopelijk meer duurzamer stad," aldus Rennie. "Het alternatief is gewoon doorgaan en dagelijks dertig hectaren wetlands verliezen. Dat zou betekenten dat New Orleans tegen 2090 aan de open zee zou liggen, zonder enige vorm van bescherming."

Moet New Orleans toerisme opgeven?

New Orleans moet ook beslissen hoe het zijn toerisme-industrie gaat heropbouwen. Er is al besproken hoe toeristische attracties in het French Quarter en andere relatief gespaarde gedeelten van het uitgaanscentrum van de stad misschien al tegen het einde van het jaar heropend zou kunnen worden. Maar er zijn alternatieven.

"Volgens stedelijk historicus Joel Kotkin zullen duizenden toeristen en congresbezoekers naar andere bestemmingen afgeleid worden," schrijft Richard Willing in USA Today. "Kotkin stelt dat het geld en de tijd die besteed zou worden om al die bezoekers terug te winnen, beter gebruikt zou kunnen worden om nieuwe industrieën aan te trekken die een verkleinde versie van de toerisme-industrie van New Orleans zouden kunnen aanvullen." Maar Willing voert aan dat dit een enorme opdracht zal worden. "Het toerisme in New Orleans stelt 80.000 mensen tewerk en trekt jaarlijks 10 miljoen bezoekers aan. Samen spenderen zij ongeveer vijf miljard dollar," merkt hij op.

"Er zal altijd een Mardi Gras zijn, tenminste dat is de hoop van veel Amerikanen," aldus Kotkin, auteur van 'The City: A Global History'. Hij voegt er echter aan toe dat dit de enige reden mag zijn voor het economisch bestaan van de stad. "New Orleans is altijd een centrum geweest van overheidsdiensten, landbouw, banken en transport geweest sinds de stad is ontstaan als een Franse kolonie."

Sommige van die sectoren zijn weggetrokken. "Een aantal is uitgeweken naar andere, meer energetische plaatsen," zegt Kotkin. "Kijk naar Houston, dat in het begin van de twintigste eeuw nergens stond. Nu is de stad een enorm haven- en een energiecentrum, wat ooit voorbehouden was voor New Orleans." Willing stelt dat de geschiedenis Kotkin gelijk lijkt te geven. "Andere grote steden - het Japanse Kobe, San Francisco en Chicago - hebben grote rampen meegemaakt en zijn daar groter uitgekomen," meent hij.

San Francisco heeft bij de aardbeving in 1906 volgens hem een gelijkaardig traject afgelegd. "Ook daar werden grote vernielingen aangericht, gingen vele levens verloren, werd er veel geplunderd en verhuisden talloze burgers naar nabije gemeenten, zoals Oakland," aldus Willing. "Maar daarna evolueerde de economie van San Francisco van productie naar financiën, recht en toerisme, een mengeling die de stad tot vandaag ondersteunt."

"Zo lang ze bestaan, zijn steden overstroomd, afgebrand en getroffen door aardbevingen of andere rampen," voert Thomas Campanella, professor stedelijke planologie aan de universiteit van Noord-Carolina en mede-auteur van het boek 'The Resilient City', waarin aandacht besteed wordt aan de heropstanding van een tiental vernielde steden. "De heropbloei van een stad hangt af van de manier waarop de sociale en culturele structuur kan overleven."

Daarbij citeert Campanella onder meer ook New York, dat volgens hem na de aanslagen van 9/11 het gevoel aannam van een
kleine stad, toen mensen vreemden in huis opnamen en families hielpen om vermiste familieleden op te sporen. "De mate waarin burgers echt samen kunnen komen en elkaar helpen, zal in belangrijke mate bepalen hoe veerkrachtig New Orleans
zal zijn. Ook Newyorkers stelden dat ze daar beter konden uitkomen. Het valt nog af te wachten of de bevolking van
New Orleans daarin zal slagen."

Winchester stelde dat de trage evolutie van de ramp, met lekkende dijken die ervoor zorgden dat de stad verscheidene
dagen overstroomde, het moreel van de burgers zou kunnen raken. "In San Francisco gebeurde de ramp heel plotseling en was er geen tijd om na te denken," voert hij aan. "Hier steeg het water dagenlang centimer per centimer. Dat werkte heel depressief."

Mont-Saint-Michel wordt in ere hersteld

De Mont-Saint-Michel wordt de eerstvolgende jaren één grote bouwwerf. De Fransen willen er immers een aantal bouwzonden uit het verleden rechttrekken. De kloosterberg moet in de toekomst opnieuw een eiland-karakter krijgen. De auto wordt daarbij terug naar de vaste wal verwezen.

De Mont-Saint-Michel werd in 1979 door de Unesco herkend als werelderfgoed. De Fransen willen het monument terug in zijn oude glorie herstellen en er opnieuw een eiland van maken. De voorbije decennia is het gebied met zijn meesterwerken uit de middeleeuwse architectuur immers steeds meer het slachtoffer geworden van verzanding.

Het zal naar schatting 220 miljoen euro kosten om de grijze rotsen met zijn abdij en slanke klokkentoren terug het karakter van een eiland terug te geven. Tien jaar lang werden plannen opgesteld, waarbij rekening moest gehouden worden met de belangen van zeventien gemeenten. Maar eigenlijk koestert men er al dertig jaar plannen om de verzanding van de baai tegen te gaan.

Jaarlijks wordt er door de vloed immers 700.000 kubieke meter zand aangevoerd. De Couesnon, de rivier die bij de Mont-Saint-Michel in zee uitmondt, kan daar samen met de getijden slechts een miniem gedeelte van afvoeren. Daardoor werd een gebied van 25 hectaren met verzanding geconfronteerd.

De werken zullen tot 2010 duren vooraleer de kloosterberg, die jaarlijks door meer dan drie miljoen toeristen bezocht wordt, weer in zijn natuurlijke staat is hersteld. Daarvoor moet ook de vaste dam met de straatweg naar het 15 hectare groot parkeerterrein aan de Mont-Saint-Michel afgebroken worden.

De dam, gebouwd in 1879, zal vervangen worden door een brug die eb en vloed weer de vrije baan geeft. De verzanding wordt door dat bouwwerk uit de 19de eeuw immers mee in de hand gewerkt.

Door de plannen van de Oostenrijkse architect en brugspecialist Dietmar Feichtinger worden de auto's uit de omgeving van de Mont-Saint-Michel verbannen. De toekomstige passerelle zal immers gebruikt worden door een elektrische trein, die duizenden bezoekers per uur zal moeten aan- en afvoeren. De auto's moeten voortaan op het vasteland blijven. Daar wordt een nieuwe parkeerplaats voor 4.150 auto's aangelegd.

Eerst moet echter de afdamming van de Couesnon aangepakt worden. Ook de rivier moet weer zijn natuurlijke rol kunnen spelen en zijn water in de baai kunnen storten. Maar het zal jaren duren vooraleer de kloosterberg zijn maritiem karakter opnieuw volledig zal teruggekregen hebben.

Het project wordt uitvoerig beschreven op de website www.projetmontsaintmichel.fr.

Tekort aan brandhout

Door het tekort aan brandhout gaan de prijzen flink omhoog. De prijs kan zelfs oplopen tot 80 euro per kubieke meter hout. Dat meldt de Belgische Federatie van Bosuitbaters, Papier- en Mijnhouthandelaars. Het gevolg van dat voorradentekort is dat steeds meer particulieren bomen kopen die nog niet omgehakt zijn, waardoor zij de prijs van het hout dat bestemd is voor de grote bedrijven, doen stijgen.

"Wij zijn verrast door de grote stijging van de vraag naar brandhout. Vandaag zijn onze voorraden uitgeput," legt François De Meersman, secretaris-generaal van de federatie, uit. "Sommige gemeenten verdelen een aantal loten om ze aan een betere prijs te verkopen aan particulieren, die geen BTW moeten betalen en die geen arbeidskrachten hebben. Dat maakt de markt kapot."

Het duurt volgens Meersman normaal een jaar, soms iets minder, vooraleer hout droog genoeg is om er brandhout van te maken. "Het ziet er dus naar uit dat niet iedereen zich deze winter met hout zal kunnen verwarmen," stelt hij.

Estland bouwt synagoge

In Estland wordt volgende week begonnen met de bouw van de eerste synagoge sinds de Tweede Wereldoorlog. De nazi's beroemden zich er tijdens de tweede wereldoorlog op dat in het Baltische land geen jood was overgebleven.

De Israëlische president Moshe Katsav zal maandag de eerste hoeksteen voor het gebouw in de hoofdstad Tallinn leggen."Op dezelfde dag 61 jaar geleden werden meer dan 2000 mensen vermoord," aldus de hoogste rabbijn van Estland.

Hij verwees naar de sluiting van het concentratiekamp Klooga. SS'ers schoten toen de laatste gevangenen, onder wie joden, dood. In 1934 leefden ongeveer 4.381 joden in Estland. Sinds de oorlog is het aantal weer toegenomen tot circa drieduizend.

Les Indes gerestaureerd

In het Nederlandse Den Haag is de restauratie van het beroemde hotel Des Indes voltooid. De grootschalige verbouwingen gingen van start in januari 2004. Het hotel, eigendom van de keten Le Meridien, heeft nu 92 kamers, waaronder twee koninklijke suites.

Des Indes werd in 1858 gebouwd voor Baron van Brienen, maar heeft sindsdien meerdere metamorfoses ondergaan. In 1881 werd het omgebouwd tot hotel, met op iedere verdieping een bad. Dat was toen een ongekende luxe. In 1900 had iedere kamer al een telefonische verbinding met de receptie en twee jaar later kreeg Des Indes een hydraulische lift.

De voorbije 125 jaar kreeg het hotel een groot aantal illustere figuren over de vloer, zoals Roosevelt, Mitterrand, Mata Hari, Churchill, tsaar Nicolaas II, The Rolling Stones en keizer Haile Selassie. De naam van het hotel zal ook verbonden blijven met de Russische danseres Anna Pavlola. Die raakte in januari 1931 bij een treinongeval op weg naar Nederland gewond. Twee dagen later zou ze in een suite van het Les Indes overlijden. Die kamer draagt sindsdien haar naam.

Tijdens de tweede wereldoorlog werd het hotel door de Duitsers gebruikt als Haags hoofdkwartier. In de duiventil van het hotel zaten tegelijkertijd onderduikers. Die werden nooit gevonden. Na de oorlog namen de Amerikanen het Des Indes over. Zowel Eisenhower, Churchill als Montgomery verbleven er.

Toen hotelketen Le Meridien in 2003 het hotel overnam, moest er opnieuw zwaar verbouwd worden om aan de moderne normen te voldoen. Onder meer had het vijfsterrenhotel nog altijd geen airconditioning. Vaste gasten werden tijdelijk ondergebracht in andere stijlvolle hotels in de regio. De renovatie werd geleid door de Franse architect Jacques Garcia.

Het 19de-eeuwse stucwerk op muren en plafonds is gebleven en op bepaalde plekken hersteld. Wel werden de badkamers kleiner gemaakt, waardoor het aantal kamers kon groeien. Zo heeft het hotel nu de beschikking over 92 kamers, 16 meer dan voordien. De kosten voor de verbouwing liepen op tot 35 miljoen euro.

Prairie House krijgt tweede leven

In de Amerikaanse stad Buffalo wordt met veel belangstelling gekeken naar de heropbouw van het Darwin-Martin House, één van de beroemdste voorbeelden van de prairiewoningen van de Amerikaanse toparchitect Frank Lloyd Wright. Tegen de zomer van volgend jaar zou het historische pand er opnieuw moeten staan alsof het nooit is afgebroken.

Het Darwin-Martin House bestaat uit drie gebouwen en werd honderd jaar geleden opgetrokken. Het wordt nu steen voor steen opnieuw opgebouwd, identiek aan het originele exemplaar, onder leiding van project-architect Ted Lownie van Hamilton Houston Lownie Architects. Daarbij wordt er zelfs voor gezorgd dat er ook identieke mortel werd gebruikt. De aanzet voor de heropbouw van het Darwin-Martin House werd dertien jaar geleden gegeven met de oprichting van de Martin House Restoration Corporation. Na de voorbereidende werkzaamheden, is nu begonnen met het optrekken van de muren.

Alleen al het vinden van een steenfabrikant was een helse opgave. Negen jaar heeft het geduurd, waarbij in vijf landen werd gezocht, vooraleer in de stad Canton in Ohio steenfabrikant Belden Brick werd gevonden om de goud-gele stenen te vervaardigen die Wright een eeuw geleden had gekozen. In totaal moesten 100.000 stenen vervaardigd worden. Wright ontwierp het gebouw voor Darwin D.Martin, manager van Larkin Soap. De architect tekende ook voor het zomerverblijf van Martin in Derby. Ook dat gebouw wordt gereconstrueerd.

Het Darwin-Martin House werd afgewerkt in 1906, maar veranderde in de loop van de tijd geregeld van eigenaar en begon uiteindelijk te vervallen. De pergola, de serres en het koetshuis werden een halve eeuw geleden afgebroken en vervangen door flatgebouwen. Die werden op hun beurt in 2001 afgebroken. Verwacht wordt dat het nieuwe Darwin-Martin House een toeristische trekpleister zal worden. Nu al worden er echter rondleidingen gegeven. Het project kreeg ook een eigen website (www.darwinmartinhouse.org).

Laatste paneel Atomium aangebracht

Alpinisten hebben donderdag op het middaguur het laatste grote stuk van de nieuwe glimmende huid van het Atomium aangebracht. Dat meldt het persbureau Belga. Met de plaatsing van het laatste inox paneel beschikt het bekendste Belgische monument nu grotendeels over zijn nieuwe omhulsel.

Er moeten volgens Belga nog wel een hele reeks kleinere stukjes opgevuld worden. De in totaal 48 grote elementen uit inox vervangen 6.000 kleine stukjes aluminium, die sinds december vorig jaar werden verwijderd. De renovatie van het Atomium zit intussen zes maanden voor op schema. Nu de buitenkant zo goed als klaar is, zijn arbeiders al gestart met de werken aan de binnenkant.

Het monument zal uiteindelijk in januari 2006 de deuren openen. De renovatie zal 26 miljoen euro kosten. In 2007 zou het Atomium 750.000 bezoekers moeten ontvangen per jaar. Tot nu toe waren dat zowat 400.000 bezoekers. Het Atomium stelt een ijzerkristal voor dat 165 miljard keer uitvergroot is.

Verkrotting in Gent

Meer dan 70 procent van de huizen in de Gentse volksbuurten zijn verkrot. Dat is de conclusie van de cel Woonbeleid van de stad Gent. Het gaat over de wijken Brugsepoort en Rabot. Ook in de Dampoortwijk is ruim de helft van de woningen een krot.

Schepen van Huisvesting Martine De Regge (SP.A) is verrast door de cijfers. De stad Gent belooft al extra inspanningen om de huizen te renoveren. De Regge relativeert de cijfers ook. Volgens haar is soms maar een kleine ingreep nodig om de huizen opnieuw bewoonbaar te maken.

Heeft architect nog dak boven het hoofd?

Zes op de tien Belgische architecten verdient te weinig om zijn praktijk rendabel te kunnen runnen. Bijna één op vijf staat volgens de cijfers zelfs op de rand van het faillissement. Dat blijkt uit gegevens die de Vlaamse architectenorganisatie NAV heeft verzameld. Architecten die te weinig verdienen blijven hun beroep uitoefenen dankzij een echtgenoot met een goed betaalde job, door zelf in een andere sector bij te klussen of enorm veel uren te kloppen.

Vooral door de slechte financiële situatie verlieten ruim 1.160 architecten het afgelopen jaar het beroep. De oorzaak ligt bij het ontbreken van minimumbarema's voor erelonen en het overaanbod aan architecten. Andere factoren die een rol spelen bij de uitstap zijn de administratieve rompslomp en grote verantwoordelijkheid. Ons land telt 11.000 architecten, veel meer dan onze buurlanden.

Architectuur Kunming moet Chinees klinken

De Chinese miljoenenstad Kunming, hoofdstad van de provincie Yunnan, verbiedt projectontwikkelaars om grote woonblokken of kantoorgebouwen buitenlandse namen te geven. Namen als 'Paris of East Plaza', 'French Gardens', 'Ginza Office Tower' en 'White House Mini District' zijn formeel verboden. De eigenaars moeten er van de overheid Chinese namen voor verzinnen.

Het gebruik van vooral Engelse namen voor appartementencomplexen en kantoorpanden is populair in China. Projectontwikkelaars hopen daarmee vooral de groeiende groep van rijke en goed opgeleide stedelingen te trekken. Het stadsbestuur vindt de vreemde benamingen echter een uiting van slechte smaak en een verlies van de Chinese identiteit.

Abdijenweekend met Davidsfonds

Tijdens het weekend van 24 en 25 augustus wordt door het Davidsfonds een Abdijen- en Priorijenweekend georganiseerd. Tijdens die dagen stellen 21 Vlaamse abdijen en priorijen uitzonderlijk hun deuren open voor het publiek. Aan de hand van allerlei activiteiten wil men op die manier de bezoekers laten kennis maken met dit aspect van het religieus patrimonium en het spirituele leven.

De abdijen in en rond Brugge blijken de grootste publiekstrekkers, gevolgd door de abdij van Postel, Averbode en de abdijen in Leuven en Heverlee. Een deelnemingspakket voor twee personen kost 18,5 euro. Daarin zit ook het boek 'Wandelen met God rond abdijen'. Meestal geven de broeders en zusters zelf rondleidingen.

Komt New Orleans sterker uit de crisis?

De wederopbouw van New Orleans zal lange tijd aanslepen. Maar daarbij kunnen ook mogelijkheden gecreëerd worden, waardoor de stad sterker en beter uit deze crisis zal komen. Dat is alvast de visie van de Amerikaanse stadshistoricus Kenneth T. Jackson. Maar misschien zal de stad wel iets aan charme inboeten.

"Honderd jaar geleden hadden planologen in de Verenigde Staten veel minder invloed dan in Engeland of Duitsland," stelt de Amerikaanse stadshistoricus Kenneth T. Jackson in de Duitse krant Die Welt. "Professionele planologen hadden met de vorming van New Orleans niets te maken. De stad ligt er nog altijd bij zoals ze 300 jaar geleden werd gebouwd."

Jackson wijst erop dat de stad destijds iets hoger lag, waar nu het beroemde French Quarter is gevestigd. "Maar toen de stad groter begonnen te worden, hebben mensen zich ook in de lager gelegen, moerasachtige gebieden, gevestigd," voegt hij daar aan toe. "Dat deel lag lager en was gevoelig aan het getij. Kan men dat stadsplanning noemen?"

Vooral de arme wijken van New Orleans werden door de orkaan Katrina getroffen. "Dat heeft echter wellicht niets te maken met een regel dat de rijken recht hadden op de hoger gelegen gebieden," voert Jackson aan. "Dat is nu eenmaal het gevolg van het kapitalistisch systeem. Dat is een fenomeen dat men wellicht in de hele Verenigde Staten en de hele wereld tegenkomt. Lager gelegen gebieden zijn nu eenmaal goedkoper."

De armen leven volgens Jackson op plaatsen waar de rijken niet willen wonen. "New Orleans is zeker geen rijke stad," voert hij aan. "De regio is één van de armste van de Verenigde Staten, met waarschijnlijk het hoogste percentage aan Afro-Amerikanen. Er is weliswaar ook een welstellende blanke klasse en een middenklassie, maar weinig echt rijken. Ik geloof niet dat er in Louisiana ook maar één miljardair woont."

De kindersterfte ligt in New Orleans dubbel zo hoog dan in het noorden van de Verenigde Staten. "Dat heeft dezelfde reden als de minder goede schoolprestaties," zegt Jackson. "Het gemiddelde inkomen is er heel bescheiden en dus ook de belastingsinkomsten. Dat betekent dat ook de middelen voor de openbare gezondheidszorg er heel beperkt zijn, vooral in een arme stad als New Orleans."

Die sociale problematiek is volgens Jackson ook merkbaar in de stedebouw van New Orleans. "De kloof tussen arm en rijk is de voorbije vijftig jaar groter geworden, ook in de Verenigde Staten. Gesloten woongebieden zijn de fysieke weerslag van deze ontwikkeling." Aan de Atlantische kust en in het zuiden en zuid-westen van de Verenigde Staten zijn hele gebieden afgesloten en daar liggen de minimum-prijzen voor een woning op één miljoen dollar. "Dat heeft duidelijk met het klasseverschil te maken," stipt Jackson aan.

Voor vele Europeanen is New Orleans één van de weinige Amerikaanse steden met een eigen urbanistische cultuur. Sommigen zeggen zelfs dat New Orleans geen Amerikaanse stad is. "Datzelfde kan men ook van New York, San Antonio of elke stad met een ongewone cultuur zeggen," meent Jackson. "Maar het klopt dat de Amerikaanse centra iets gelijkvormigs hebben. Enkele steden zijn echter anders en daar is New Orleans zeker een prototype van."

Dat heeft volgens Jackson vooral te maken met de geografische ligging van New Orleans. "Het zuiden van de Verenigde Staten is immers overwegend protestant, maar de stad is katholiek," voert hij aan. "Dat heeft met haar bijzondere ethnische mengeling, de armoede en het muzikale erfgoed te maken. Maar als stad boert New Orleans achteruit. In het midden van de negentiende eeuw was de stad de belangrijkste metropool van het zuiden, maar daarna ging het in vergelijking met Houston, Atlanta of Miami bergaf."

De Verenigde Staten hebben een gesplitste verhouding met New Orleans. "In Europa en dan vooral in Duitsland, Italië en Spanje, is de stad bijzonder populair," zegt Jackson. "Engeland daarentegen heeft een eeuwenlange anti-urbane traditie gekend en die filosofie heeft zich in de Verenigde Staten verder gezet. Amerika heeft reeds lang het gevoel dat het platteland en de berg het paradijs zijn, terwijl de steden voor de Amerikanen buiten het normale staan. De Amerikaanse politiek werkt tegen de steden."

Het is volgens Jackson dan ook heel verrassend vast te moeten stellen dat vele Amerikaanse steden het bijzonder goed doen. "New York, San Francisco, Boston en Chicago zijn echte metropolen en stralen een Europese of Aziatische traditie uit," zegt hij. "Ook in een land dat niet echt stadsgezind is, kunnen metropolen succesrijk zijn."

Sommigen merken op dat een verplaatsing van New Orleans naar een andere locatie overwogen zou moeten worden. "De geschiedenis is bijzonder machtig, maar ook nieuwe ontwikkelingen spelen een belangrijke rol," zegt Jackson. "Het verzekeringswezen en de nationale staat winnen aan belang. De staat zal dit najaar wellicht 50 miljard dollar investeren in de wederopbouw van New Orleans, in zekere mate uit politieke overwegingen."

Jackson wijst erop dat door de verzekeringen en de tussenkomst van de overheide de middelen beschikbaar zijn, waardoor de waarschijnlijkheid groot is dat de wederopbouw op dezelfde locatie plaats zal vinden, ook wanneer sommigen hun geld liever niet meer in een kuststad onder de zeespiegel zouden willen investeren. "Het ophogen van de stad zou in ieder geval al kunnen helpen, zoals in Nederland of in Chicago is bewezen," meent hij echter. "Maar dat is een bijzonder complexe opdracht en ik denk niet dat het in New Orleans zo ver zal komen."

Maar de wederopbouw biedt volgens Jackson wel de kans om de stad te verbeteren. "Ook in Duitsland hebben ettelijke steden na de tweede wereldoorlog verbeteringen doorgevoerd," stelt hij. "Na de aardbeving van 1923 werden in Tokyo brede lanen aangelegd, waardoor de stad zich gemakkelijker heeft kunnen aanpassen aan de twintigste eeuw. Ook San Francisco werd na de brand van 1906 beter heraangelegd en hetzelfde geldt voor Chicago na de brand van 1871. Misschien zal het nieuwe New Orleans een beetje aan charme in te boeten, maar in vele opzichten zal de stad beter functioneren."

Analisten vrezen dat de wederopbouw van New Orleans zal leiden tot het stimuleren van de voor-verstedelijking en ghettovorming. "Bij belangrijke politieke beslissingen trekken de armen meestal aan het kortste eind," stelt Jackson. "Maar anderzijds ben ik ervan overtuigd dat het merendeel van de Amerikanen een groot hart heeft. Ik vermoed dat de levensomstandigheden van de armen de volgende tien jaar zal verbeteren, maar velen zullen zelfs niet terugkeren. Dat is de grote bedreiging voor New Orleans."

Wie redt de art-déco van Asmara?

In de Hoorn van Afrika vindt men één van de meest opvallende art deco-architectuur van de hele wereld. Maar de Eritrese hoofdstad Asmara, waar al die rijkdom te vinden is, kan al die monumenten niet langer onderhouden, waardoor talloze historische sites verloren dreigen te gaan.

"Na jaren van verwaarlozing, verval en oorlog, wordt de opmerkelijke architectuur van Asmara nu bedreigd door nieuwe stedebouwkundige projecten," merkt het persbureau AFP op. "Daardoor dreigt één van de grootste concentraties vroege moderne architectuur van de wereld verloren te gaan."

Drie Eritrese locaties staan op de lijst van de honderd meest bedreigde sites van het World Monuments Fund. Daarmee scoort Eritrea slechter dan elk ander land uit de Sub-Sahara en komt het op een ex-aequo met Egypte. De regering van Eritrea probeert nu de nodige financiële middelen te vinden om de architectuur alsnog te redden.

"Maar geld alleen is niet voldoende," vertelde Gabriel Tzeggai, woordvoerder van het Eritrese Cultural Assets Rehabilitation Project (CARP). "We hebben ook nood aan technische hulp en een management plan."

De restauratie en de conservering van de sites is immers een zware opdracht voor het land, dat zich amper twaalf jaar geleden afscheidde van Ethiopië en sindsdien geconfronteerd wordt met sociale en economische problemen die veel dringender lijken dan monumentenzorg.

Tzeggai stelde dat de hulp van buitenaf dan ook cruciaal zal zijn bij het redden van de architectuur van Asmara. "De opname in de lijst van het WMF kan daarin een belangrijke rol spelen," merkte hij op.

Asmara dankt zijn opmerkelijke moderne architectuur aan de bezetting van Abyssinië door het fascistische Italiaanse Mussolini-regime tussen 1936 en 1941. "De stedebouw van het centrum van Asmara was een brutale poging om een utopische stad te creëren, gebaseerd op een modernistische planning en architecturale idealen," stipt het WMF aan.

De fusie van het Europese modernisme met de cultuur van de Afrikaanse hooglanden resulteerde volgens de organisatie in een unieke urbanistische omgeving die verrassend intakt heeft overleefd. Meer dan 400 gebouwen - met vertegenwoordigers van stijlen als novecento, neo-classissisme, neo-barok, futurisme en rationalisme, uit die periode zijn bewaard gebleven.

De historische gebouwen worden nu bedreigd door verval of projectontwikkeling. Dat geldt ook voor sites in de havenstad Massawa, waar verscheidene fortificaties, een paleis uit het Ottomaanse keizerrijk en een moskee uit de zestiende eeuw dreigen te verdwijnen.

Het WMF stelt dat er sinds 1991 weinig is gedaan aan het behoud van de historische gebouwen van Asmara en Massawa. Talrijke sites hebben bomschade opgelopen tijdens de onafhankelijkheidsoorlog van Eritrea. "Structuren die dat geweld hebben overleefd, dreigen nu in te storten," luidt het WMF de alarmklok.

De twee steden proberen met nieuwbouw het toerisme aan te zwengelen als een belangrijke steun voor de economie, maar ook die projecten vormen volgens Tzeggai een mogelijke bedreiging voor het erfgoed van de regio.

De derde bedreigde historische site, de middeleeuwse orthodokse kerk Kidane-Mehret, is er het ergst aan toe. Bijna tien jaar geleden verloor de kerk haar dak en sindsdien is het dakgebinte aan het rotten gegaan, terwijl de binnenschildering begint te vervagen en ook de structuur van het gebouw is aangetast.

Sankt Moritz blijft duurste Alpenoord

Wie droomt van een huis in de Alpen, doet de goedkoopste zaken in Oostenrijk. De duurste woonmarkt uit het gebied blijft het Zwitserse Sankt Moritz.

Sankt Moritz is traditioneel een pleisterplek voor de internationale jetset. Vroeger hadden Aristoteles Onassis, de sjah van Perzië en actrice Liz Taylor er een optrekje. Ondertussen zijn zij vervangen door de Italiaanse Agnelli-familie en Silvio Berlusconi. De aanwezigheid van die prominenten heeft Sankt-Moritz niet alleen het bekendste oord van Zwitserland gemaakt, maar ook de locale grondeigenaars schatrijk gemaakt.

De prijzen liggen er immers even hoog als op de toplocaties in Londen of New York. Zelfs tweedehandswoningen uit de gemiddelde klasse brengen een prijs op van 11.000 euro per vierkante meter. Echte topwoningen - oud of nieuw - halen minstens een prijs van 22.000 euro per vierkante meter.

Die prijzen zullen volgens de analisten trouwens nog de hoogte ingaan. "De vastgoedmarkt in Sankt-Moritz is heel bijzonder en blijkt bestand tegen alle mogelijke tegenslagen," stellen ze.

De woningduurte kan volgens de Duitse krant Die Welt vooral geweten worden aan de locale bouwpolitiek. Bouwgrond wordt er immers heel spaarzaam ter beschikking gesteld. Aanvragen voor nieuwbouw worden zelden goedgekeurd. Dat heeft tot gevolg dat zelfs voor een bescheiden, oude woning 5.000 euro per vierkante meter moet betaald worden.

Het is zelfs bijzonder moeilijk om een toelating te krijgen voor de afbraak van een bestaand gebouw en het te vervangen door nieuwbouw. "De bouwzonden uit de jaren zeventig, toen Sankt-Moritz door een mengeling van allerlei stijlen een beklagenswaardig beeld kreeg, doen zich nog altijd gevoelen," stipt Die Welt aan.

Nieuwbouw moet zich dan ook aan de bestaande stijl van de dorpen uit Engadin aanpassen. "Daarbij vragen sommigen zich echter af of een nieuwe eivormige Chesa Futura van Londense sterarchitecten niet weer een faux-pas zijn," voert de krant aan.

In tegenstelling tot andere dorpen in Engadin, wordt Sankt-Moritz niet geconfronteerd met een bevolkingsvlucht. De bekendheid van het dorp garandeert immers stijgende inkomsten uit het toerisme en in de vastgoed een vraag die het aanbod ver overtreft.

In Oostenrijk worden vele dorpen echter geconfronteerd met een emigratie van bewoners. De regeringen van Tirol en Vorarlberg hebben de gemeentes grotendeels de vrije hand gegeven in hun beleid rond vakantiewoningen.

In Tirol kunnen woningen die dateren van voor 1995 als vakantiehuizen ingeschreven worden. In Vorarlberg speelt de leeftijd van de woning zelfs geen rol. Voorwaarde is dat de gemeente het pand vrijgeeft voor gebruik als tweede woonst.

Dat laat zich ook voelen in de woningprijzen. Alleenstaande woningen zijn dan ook te koop voor 280.000 euro. In Sankt-Morits heeft men voor die prijs een éénkamer-onderkomen.

Vastgoedkoorts in Louisiana

De vastgoedmarkt in Baton Rouge, de hoofdstad van de Amerikaanse staat Louisiana, is meestal heel rustig. Sinds de doortocht van de orkaan Katrina heeft de vraag naar woningen er echter een grote groei gekend. Er is in de regio nog amper een beschikbaar huis te vinden.

Baton Rouge ligt ongeveer honderd kilometer ten noord-westen van New Orleans en is relatief ongehavend uit de orkaan gekomen. De stad heeft ongeveer 250.000 inwoners, maar dat zou op één week tijd nagenoeg verdubbeld zijn. Daardoor is de vraag naar residentiële en commerciële ruimten zo gestegen dat er nagenoeg niets meer vacant is.

"Kandidaat-kopers bieden tegen elkaar op, keuren de woningen nog amper en betalen contant voor eigendommen die ze zelfs nog niet gezien hebben," aldus het persbureau Associated Press. De vastgoedmakelaars in Baton Rouge geven toe dat ze het in heel hun carrière nog nooit zo druk hebben gehad.

In een gewone periode worden er in Baton Rouge ongeveer 900 woningen per maand verkocht. De voorbije twee werken is het aantal beschikbare panden echter van 3.600 tot minder dan 2.500 teruggevallen. Dat is volgens Stephen Moret, directeur van de Chamber of Greater Baton Rouge, echter een heel grove raming. "De makelaars hebben hun dossiers nog niet kunnen bijwerken en we kunnen dan ook vermoeden dat er in realiteit minder dan 500 woningen beschikbaar zijn."

Bouwgolf in het Mechelse

Mechelen is in de greep van de bouwwoede. De stedelijke administratie kan de toevloed van bouwaanvragen nog nauwelijks aan. Dat stelt de Mechelse schepen van ruimtelijke ordening Jowan Lamon (Groen). Daarmee is het project 'Mechelen Woonstad' volgens Lamon een echte voltreffer.

De Mechelse bouwdienst behandelde vorig jaar ongeveer duizend bouwaanvragen. Een 350-tal daarvan heeft betrekking op nieuwbouwwoningen. "Vroeger waren we al blij als we in het schepencollege twee vergunningen voor nieuwbouw mochten goedkeuren. Deze week is dat aantal opgelopen tot een record van 33 dossiers. Dat is deels te wijten aan het inlopen van de achterstand, maar het illustreert vooral dat er in Mechelen tegen een hoog tempo gebouwd wordt," vertelt schepen Lamon in Het Nieuwsblad.

De campagne 'Mechelen Woonstad' is volgens hem in een nieuwe fase terechtgekomen. "Aanvankelijk werden vooral grote, industriële sites opnieuw ontwikkeld. Ik denk aan Lamot en de site Huyghebaert. Vandaag komt de invulling van het ruimtelijk structuurplan, waarin nieuwe verkavelingen zijn voorzien, op kruissnelheid," benadrukte hij. Verscheidene bouwvergunningen betekenen ook het definitieve einde van enkele woekerende stadskankers.

Handig in Huis

DUURZAAM WONEN: Gebouwen die energie produceren

Previous

Archives

Links

Friday, September 30, 2005